Kako spriječiti upalne bolesti disajnih puteva?
Poznato je da su najzdravija djeca koja se po cijele dane igraju vani, šmrkavci crvenih obraza.
U čemu je tajna njihovog zdravlja?
Sluznica disajnih puteva ima djelotvorne mehanizme koji je štite od brojnih “napadača” (bakterije, virusi, gljivice…). Na površini sluznice nalazi se sluz koja sadrži sluznička protivtijela, koja trenutno uništavaju potencijalne napadače. Sluznica ima trepetljike koje svojim treperenjem uklanjaju sve što se na sluzi prikupi i taj sekret obično iskašljavamo ili ispušemo kroz nos. Bolesti disajnih puteva najčešće su u jesenskim i zimskim danima. Tada djeca uglavnom borave u zatvorenim, grijanim prostorijama. U prekomjerno zagrijanim prostorijama suhi vazduh isuši sluznicu disajnih puteva: sluz se zgusne, nema protivtijela, trepetljike se slijepe – čišćenje sluznice prestaje i ona postaje suha i ranjiva. Izlaskom na svjež i hladan vazduh sluznica reaguje i počinje pojačano lučiti sekret (kad je zima djeci curi nos, suze oči) – time se pojačava djelovanje čišćenja. Djeca koja borave u zadimljenim prostorijama češće obolijevaju od upala disajnih puteva (npr. tri puta češće obolijevaju od upala uha ili od bronhitisa). Isto tako, život u područjima sa visokim nivoom onečišćenja vazduha višestruko povećava učestalost upala disajnih puteva.
Treba se kretati
Uz probleme koje izaziva suh topli vazduh, boravak u zatvorenom prostoru povezan je sa manje kretanja. Kretanjem se ubrzava disanje, strujanje vazduha postaje višestruko brže, a time i čišćenje disajnih puteva. Dok dijete mirno sjedi, vazduh se izmjenjuje tek u trećini pluća, a u preostalom dijelu nakuplja se sekret i ustajali vazduh koji pogoduje razvoju bakterija. Umjerena tjelesna aktivnost potiče imuni sistem.
Čistoća
Većina upala disajnih puteva se širi rukama! Smatra se da je najopasnije ući u prostoriju u kojoj boravi prehlađena osoba, ali se pokazalo da se pranjem ruku i korištenjem papirnatih ručnika znatno smanjuje učestalost obolijevanja. Djeca obično rukama raznose sekret koji se na njima nakupi zbog stavljanje ruku na usta tokom kašljanja ili brisanja nosa. Naučite djecu da kišu i kašlju u rukav, pa će im šake ostati čiste. Ta metoda je efikasnija od zaklanjanja usta maramicom tokom kašlja ili kihanja. U razdobljima prehlada treba često prati i dezinfikovati igračke i površine na kojima se djeca igraju.
Čišćenje nosa
Sluznica nosa je prva crta odbrane od većine uzročnika upale disajnih puteva. Nema sumnje da je od velikog značenja održavati nos čistim. Vlaženjem sluznice fiziološkom otopinom sekret se razrjeđuje, pa ga sluznica može efikasnije ukloniti. Uz to što se povećavaju izgledi za brže izlječenje, smanjuje se opasnost od upale srednjeg uha. Na kraju nosne šupljine nalazi se limfno tkivo, treći krajnik, koji se povećava dok je u pojačanoj funkciji odbrane od uzročnika infekcije. Ponekad je tako veliki da djetetu onemogućava disanje na nos. Djeca tada dišu na usta, govore kroz nos, lošeg su apetita i hrču za vrijeme spavanja.
Zato treba posvetiti posebnu pažnju čišćenju nosne šupljine.
Vrlo su djelotvorni sistemi cjevčica koji pod pritiskom isisavaju sekret iz nosa. Često se kod novorođenčadi susrećemo sa problemom hroptanja u nosu. To se najčešće događa zbog toga što se mlijeko iz želuca vraća u ždrijelo (bljuckanje), ali i u nos. Pritom pomaže ako se beba polegne na povišeno uzglavlje (povisiti madrac na strani gdje je glava, a jastuke nikako ne stavljati u krevetić), uz primjenu fiziološke otopine i vlaženje zraka. Tek nakon što dijete pokazuje veće smetnje disanja na nos tokom hranjenja, nos se može očistiti cjevčicom.
Salveo CEE
